Aktualności

Rycerskość wieśniacza i Pajace ponownie na scenie Opery Wrocławskiej

Krytyk Jacek Marczyński pisze, że obie opery żyją w idealnym związku, w angielskiej terminologii dla tych dwóch dzieł używa się nawet wspólnego określenia: Cavandpag, składającego się z pierwszych sylab ich włoskich tytułów złączonych spójnikiem and. Ów idealny związek trwa również w Operze Wrocławskiej, lecz w powojennej historii teatru dopiero w 2012 r. zagrano obie opery razem podczas jednego wieczoru.

Obecna wrocławska inscenizacja Rycerskości wieśniaczej Pietro Mascagniego i Pajaców Ruggiero Leoncavallo miała premierę 15 grudnia 2012 r. Po raz ostatni widzowie mogli oglądać tę realizację 10 i 12 października 2019 r. Łącznie do tamtego czasu zaprezentowano historię Cania i Neddy oraz Santuzzy i Turridu w reżyserii Waldemara Zawodzińskiego, choreografią Janiny Niesobskiej i kostiumami zaprojektowanymi przez Małgorzatę Słoniowską 23 razy. Te dwa arcydzieła włoskiego weryzmu dziś powracają do Wrocławia po przerwie. Dyrygentem podczas kwietniowych i majowych spektakli będzie maestro Giorgio Croci. Warto podkreślić, że na deskach Opery Wrocławskiej wystąpi po raz pierwszy Diana Lamar – solistka o bułgarskich korzeniach, która aktualnie zachwyca publiczność na największych scenach operowych świata.

Warto również dodać, że Rycerskość wieśniacza Pietro Mascagniego była po raz pierwszy wystawiona w Stadttheater Breslau w 1891 r. Czyli już w rok po napisaniu dzieła! Sam kompozytor miał okazję dyrygować orkiestrą wrocławskiego teatru operowego. Poprowadził on przedstawienia swoich oper: Rycerskość wieśniacza i L’amico Fritz. Jego oba występy były gorąco oklaskiwane w 1895 r. W powojennej historii Opery Wrocławskiej dzieło Mascagniego wystawiano po raz pierwszy 2 lipca 1949 r.

W Rycerskości wieśniaczej w rolę Santuzzy wcieli się Diana Lamar oraz Jadwiga Postrożna, w partii Turiddu zaprezentuje się Tomasz Kuk i Nazarii Kachala, jako Lucia wystąpi Elżbieta Kaczmarzyk-Janczak i  Barbara Bagińska, usłyszymy także jako Alfia Kamila Pękalę oraz Jacka Jaskułę, a w postać Loli wcieli się Aleksandra Opała i Katarzyna Haras.

W Pajacach w roli Neddy ujrzymy i usłyszymy Katarzynę Mackiewicz i Dianę Lamar, jako Canio wsytąpi Nazarii Kachala i Tomasz Kuk, w partii Tonia zaprezentuje się Łukasz Motkowicz i Kamil Pękala, a jako Silvio – Łukasz Rosiak. Ponadto w rolę Beppe wcieli się Aleksander Zuchowicz oraz Jędrzej Tomczyk, a jako Un Contadino wystąpi Yourii Hryhorash oraz w roli Altro Contadino

Rycerskość wieśniacza została wystawiona po raz pierwszy w Rzymie w 1890 r. i od razu odniosła nieprawdopodobny sukces. Pietro Mascagni (1863-1945), syn piekarza z Livorno, miał wówczas 27 lat i do tej pory nie mógł się pochwalić żadnymi muzycznymi osiągnięciami. W 1882 r. zaczął studia w konserwatorium w Mediolanie (dzieląc pokój z Giacomo Puccinim) ale nie przykładał się zbytnio do nauki, więc na trzecim roku został wyrzucony z uczelni. Kompozytor jednak nie porzucił marzeń o pisaniu wielkich oper. Rycerskość odmieniła jego los. W ciągu kilkunastu miesięcy od prapremiery została wystawiona w całych Włoszech, a także na 30 scenach zagranicznych. Mascagni stał się sławny, a także uznano go mistrzem nowego gatunku – weryzmu.

Ruggiero Leoncavallo (1857-1919) był z kolei muzykiem bardzo wszechstronnie wykształconym. Oprócz komponowania zajmował się także literaturą (był doktorem w tej dziedzinie), dlatego sam tworzył libretta do swoich oper. Nie jest tajemnicą, że Pajace wraz z symfonicznym intermezzem skomponował pod wpływem Rycerskości wieśniaczej. Prapremiera Pajaców, pod batutą wielkiego Arturo Toscaniniego, odbyła się w Mediolanie w 1892 r. i od razu uczyniła kompozytora sławnym. Prolog, w którym Tonio zapowiada widzom, że obejrzą prawdziwe życie, a łzy i cierpienie nie będą udawane, uznano za manifest weryzmu. Leoncavallo pragnął być kompozytorem nowego stylu. Z tego powodu podkreślał, że libretto Pajaców zostało zaczerpnięte z życia. Podobno jego ojciec, który był sędzią, prowadził kiedyś sprawę podwójnego zabójcy takiego jak Canio, jednak dziś już wiadomo, że twórca niezbyt wierni przytoczył tę historię w tekście libretta.